Azərbaycan və Slovakiya: İki Avropa Ölkəsinin Müqayisəsi

Giriş

Azərbaycan və Slovakiya, Avropada coğrafi cəhətdən uzaqda yerləşən, lakin fərqli mədəniyyətləri və tarixi mirasları ilə iki fərqli ölkədir. Bu müqayisəli yazı, bu iki ölkənin əsas xüsusiyyətlərini, oxşarlıqlarını və fərqliliklərini araşdıracaqdır.

Əsas Xüsusiyyətlər

Oxşarlıqlar

• Hər iki ölkə də Avropanın bir hissəsini təşkil edir.
• Hər iki ölkə də əvvəllər kommunist idarə olunub.
• Hər iki ölkə də respublikadır.
• Hər iki ölkə də BMT-nin üzvüdür.

Fərqliliklər

• Azərbaycan Qafqaz regionunda yerləşir, Slovakiya isə Mərkəzi Avropada yerləşir.
• Azərbaycan əsasən müsəlman əhalisi olan bir ölkədir, Slovakiya isə əsasən xristian əhalisi olan bir ölkədir.
• Azərbaycan neft və qaz ehtiyatları ilə zəngindir, Slovakiya isə sənaye və xidmət sektoruna əsaslanır.
• Azərbaycanın İnsan İnkişafı İndeksi Slovakiyadan aşağıdır.

Təhsil

Azərbaycan

• Savadlılıq səviyyəsi: 99,8%
• İbtidai məktəb yaşlı uşaqların məktəbə getmə nisbəti: 99,5%
• Orta məktəb yaşlı uşaqların məktəbə getmə nisbəti: 95,2%
• Ali təhsil müəssisələrinin sayı: 75-dən çox

Slovakiya

• Savadlılıq səviyyəsi: 99,6%
• İbtidai məktəb yaşlı uşaqların məktəbə getmə nisbəti: 99,9%
• Orta məktəb yaşlı uşaqların məktəbə getmə nisbəti: 97,5%
• Ali təhsil müəssisələrinin sayı: 21-dən çox

Hər iki ölkə də təhsili önəmsəyir və yüksək savadlılıq səviyyələrinə sahibdir. Bununla belə, Slovakiya təhsilə daha çox investisiya edir və nəticədə daha yüksək İnsan İnkişafı İndeksinə sahibdir.

Səhiyyə

Azərbaycan

• Həkim başına düşən əhali: 1300 nəfər
• Xəstəxanaların sayı: 250-dən çox
• Sema xərcləri: ÜDM-nin 5,5%-i

Slovakiya

• Həkim başına düşən əhali: 400 nəfər
• Xəstəxanaların sayı: 130-dan çox
• Səhiyyə xərcləri: ÜDM-nin 10,5%-i

Slovakianın Azərbaycana nisbətən daha yüksək səhiyyə standartları var. Slovakiyada daha çox həkim, xəstəxana və səhiyyə xərcləri var. Nəticədə Slovakiyada həyat müddəti Azərbaycandan daha yüksəkdir.

İqtisadiyyat

Azərbaycan

• Əsas sənaye: Neft və qaz
• ÜDM: 48 milyard ABŞ dolları
• İnkişaf sürəti: 2,5%
• İşsizlik nisbəti: 5,5%

Slovakiya

• Əsas sənaye: Sənaye və xidmətlər
• ÜDM: 105 milyard ABŞ dolları
• İnkişaf sürəti: 3,5%
• İşsizlik nisbəti: 6,5%

Azərbaycanın Slovakiyadan daha iri bir iqtisadiyyatı var, lakin Slovakiyanın iqtisadiyyatı daha çox çeşitlendirilmişdir. Slovakiya, Azərbaycandan daha yüksək bir inkişaf sürətinə və daha aşağı bir işsizlik nisbətinə sahibdir.

Mədəniyyət

Azərbaycan

• Zəngin bir tarixi və mədəni irsə sahibdir.
• Muğam musiqisi ilə tanınır.
• Xalçaları ilə məşhurdur.
• UNESCO-nun Dünya İrsi siyahısında 3 yeri vardır.

Slovakiya

• Zəngin bir xalq mədəniyyətinə sahibdir.
• Halkaları ilə tanınır.
• Ahşap kilsələri ilə məşhurdur.
• UNESCO-nun Dünya İrsi siyahısında 7 yeri vardır.

Hər iki ölkə də fərqli və zəngin mədəniyyətlərə sahibdir. Azərbaycanın mədəniyyəti Qafqaz regionundan təsirlənmişdir, Slovakiyanın mədəniyyəti isə Mərkəzi Avropa mədəniyyətindən təsirlənmişdir.

Nəticə

Azərbaycan və Slovakiya, hər biri özünəməxsus xüsusiyyətləri, oxşarlıqları və fərqlilikləri olan iki fərqli ölkədir. Hər iki ölkə də öz xüsusi mədəniyyətlərinə, tarixlərinə və inkişaf ehtiyatlarına sahibdir. Bu ölkələr arasında siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələri gücləndirmək, hər iki xalq üçün qarşılıqlı faydalı olacaqdır.