ประวัติครูบาบุญชุ่ม ภูริทัตโต: ตำนานแห่งล้านนา

ชาติกำเนิดและปฐมวัย

ครูบาบุญชุ่ม ภูริทัตโต ถือกำเนิดเมื่อวันศุกร์ที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2421 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 5 ณ หมู่บ้านป่าซาง ตำบลเวียงกาหลง อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย ท่านมีนามเดิมว่า "บุญชุ่ม สุขประเสริฐ" เป็นบุตรของนายปั่น นางมหามา สุขประเสริฐ

บรรพชาและอุปสมบท

ในปี พ.ศ. 2438 ขณะอายุได้ 17 ปี ครูบาบุญชุ่ม ได้บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดป่าซาง จากนั้นเมื่ออายุ 20 ปี ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ วัดร้องขุ่น โดยมี ครูบาอินทจักร วัดยางสดำ เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า "ภูริทัตโต"

การธุดงค์และวิทยาคม

หลังอุปสมบท ครูบาบุญชุ่ม ได้ออกธุดงค์แสวงบุญไปยังสถานที่ต่างๆ ทั้งในภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคอีสาน โดยได้ศึกษาวิทยาคมจากครูบาอาจารย์ผู้ทรงคุณหลายท่าน ทั้งในด้านวิปัสสนากรรมฐาน ไสยเวท และการแพทย์แผนโบราณ จากการธุดงค์นี้เองที่ทำให้ท่านมีชื่อเสียงโด่งดังในฐานะพระเกจิอาจารย์ผู้ทรงวิทยาคม

การสร้างและบูรณะวัดวาอาราม

ครูบาบุญชุ่ม เป็นพระเกจิอาจารย์ที่มีความอุตสาหะและมุ่งมั่นในการสร้างและบูรณะวัดวาอาราม ตลอดช่วงชีวิตของท่าน ท่านได้สร้างและบูรณะวัดและศาสนสถานไว้มากมาย เช่น

• วัดศรีดอนคำ (วัดป่าซาง) จังหวัดเชียงราย
• วัดเจดีย์หลวง จังหวัดเชียงใหม่
• วัดเจดีย์คำ จังหวัดลำพูน
• วัดพระธาตุดอยสุเทพ ราชวรวิหาร จังหวัดเชียงใหม่

ปฏิปทาและวัตรปฏิบัติ

ครูบาบุญชุ่ม เป็นพระเกจิอาจารย์ที่มีปฏิปทาและวัตรปฏิบัติอันงดงาม ท่านเคร่งครัดในพระธรรมวินัย ถือสันโดษ มักน้อย ถ่อมตัว และเมตตาต่อสรรพสัตว์ ท่านมักจะสอนสั่งให้ศิษยานุศิษย์ยึดหลัก "ทาน ศีล ภาวนา" และเน้นย้ำเรื่องความกตัญญูกตเวที

อิทธิปาฏิหาริย์และตำนาน

ครูบาบุญชุ่ม เป็นที่เลื่องลือในเรื่องอิทธิปาฏิหาริย์มากมาย ทั้งด้านป้องกันภัยอันตราย แคล้วคลาดจากศัตรู และรักษาโรค มีตำนานเล่าขานมากมายเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของท่าน เช่น

• ครั้งหนึ่ง ท่านได้เสกใบลานให้กลายเป็นผีเสื้อบินไปให้ข่าวแก่ศิษย์ที่ป่วยหนัก
• ท่านเคยเสกให้ปืนที่ยิงมาที่ท่านกลายเป็นดอกไม้
• ท่านเคยรักษาโรคให้แก่ผู้ป่วยที่สิ้นหวังมาแล้วนับไม่ถ้วน

มรณภาพ

ครูบาบุญชุ่ม มรณภาพเมื่อวันอังคารที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2507 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 9 ณ วัดศรีดอนคำ (วัดป่าซาง) สิริอายุ 86 ปี พรรษา 66

มรดกอันล้ำค่า

ครูบาบุญชุ่ม ได้ทิ้งมรดกอันล้ำค่าไว้ให้แก่ชาวล้านนามากมาย นอกจากวัดวาอารามที่ท่านสร้างและบูรณะแล้ว ท่านยังได้ถ่ายทอดวิทยาคมต่างๆ ให้แก่ศิษยานุศิษย์ นอกจากนี้ ยังมีวัตถุมงคลต่างๆ ของท่านที่ยังคงเป็นที่เคารพนับถือของชาวล้านนาและนักสะสมวัตถุมงคลทั่วไป

ตารางชีวประวัติโดยย่อ

ตารางผลงานสร้างและบูรณะวัดวาอาราม

ตารางอิทธิปาฏิหาริย์ที่เล่าขาน

5 ข้อคิดที่ได้จากชีวิตของครูบาบุญชุ่ม

1. ความเพียรพยายาม ครูบาบุญชุ่มเป็นผู้มีความเพียรพยายามอย่างสูงในการสร้างและบูรณะวัดวาอาราม
2. ความอุตสาหะ ท่านทุ่มเททำงานอย่างไม่ย่อท้อจนประสบความสำเร็จ
3. ความเมตตา ท่านเป็นผู้มีเมตตาต่อสรรพสัตว์และคอยช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยาก
4. ความกตัญญูกตเวที ท่านมีความกตัญญูกตเวทีต่อครูบาอาจารย์และผู้มีพระคุณ
5. ความสันโดษ ท่านเป็นผู้ที่มีความสันโดษและไม่ยึดติดในวัตถุ