วันอัฏฐมีบูชา 2564: ก้าวเดินตามรอยพระพุทธองค์ สู่หนทางแห่งความเจริญ

ก้าวแรกแห่งการตรัสรู้: วันอัฏฐมีบูชา 2564

วันอัฏฐมีบูชาเป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่ระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญในพุทธประวัติ คือวันประชุมสังฆสันนิบาตครั้งแรกของพระสงฆ์จำนวน 1,250 รูป โดยมิได้นัดหมายกันมาก่อน ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ซึ่งปัจจุบันคือเมืองสารนาถ รัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย เมื่อ 45 ปีหลังจากที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้

ความสำคัญของวันอัฏฐมีบูชา

วันอัฏฐมีบูชาเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาหรือพระธรรมเทศนาครั้งแรกแก่ปัญจวัคคีย์ 5 รูป ซึ่งประกอบด้วย พระโกณฑัญญะ พระวัปปะ พระภัททิยะ พระมหานามะ และพระอัสสชิ หลังจากที่พระองค์ทรงตรัสรู้ได้ 7 สัปดาห์ โดยพระธรรมเทศนาครั้งนี้เรียกว่า "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" ซึ่งเป็นหลักธรรมคำสอนพื้นฐานของพระพุทธศาสนา

หลักธรรมคำสอนในวันอัฏฐมีบูชา

ในพระธรรมเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตร พระพุทธเจ้าทรงแสดงหลักธรรมสำคัญ 4 ประการ ได้แก่

1. อริยสัจ 4 ได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค ซึ่งเป็นหลักธรรมที่อธิบายถึงความจริงของชีวิตและหนทางแห่งการพ้นทุกข์
2. มัชฌิมาปฏิปทา หรือทางสายกลาง ซึ่งเป็นแนวทางการดำเนินชีวิตที่ไม่สุดโต่งเกินไปทั้งในด้านความสุขและความทุกข์
3. ปฏิจจสมุปบาท หรือหลักแห่งเหตุปัจจัย ได้แก่ การอธิบายถึงความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆ ในโลกตามหลักแห่งเหตุและผล
4. อัฏฐังคิกมรรค หรือมรรค 8 ได้แก่ ความเห็นชอบ ความคิดชอบ คำพูดชอบ การกระทำชอบ เลี้ยงชีพชอบ ความพยายามชอบ ความตั้งใจชอบ และสมาธิชอบ ซึ่งเป็นหนทางแห่งการพ้นทุกข์

การปฏิบัติในวันอัฏฐมีบูชา

ในวันอัฏฐมีบูชา พุทธศาสนิกชนทั่วไปนิยมปฏิบัติธรรมเพื่อระลึกถึงพระธรรมเทศนาครั้งแรกของพระพุทธเจ้า โดยมีกิจกรรมต่างๆ ดังนี้

• การเว้นจากการฆ่าสัตว์และการบริโภคเนื้อสัตว์
• การบำเพ็ญอภิธรรมกรรม หรือการสวดมนต์เจริญจิตภาวนา
• การถวายภัตตาหารและจตุปัจจัยไทยธรรมแด่พระสงฆ์
• การฟังพระธรรมเทศนาและการศึกษาพระธรรมคำสอน

การก้าวเดินตามรอยพระพุทธองค์

คำสอนของพระพุทธเจ้าในวันอัฏฐมีบูชาเป็นหลักธรรมที่สำคัญและเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตเพื่อความสุขอันแท้จริง พุทธศาสนิกชนควรนำคำสอนเหล่านี้มาปฏิบัติในชีวิตประจำวันเพื่อให้เกิดความสงบสุขและความเจริญในชีวิตทั้งทางโลกและทางธรรม

ตารางการปฏิบัติในวันอัฏฐมีบูชา

เรื่องเล่าในวันอัฏฐมีบูชา

• ปัญจวัคคีย์ผู้เลื่อมใส: เมื่อพระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตรครั้งแรก มีปัญจวัคคีย์ได้แก่ พระโกณฑัญญะ ดวงตาเห็นธรรมในทันทีและกลายเป็นพระอรหันต์ในขณะนั้น
• พระยสกับสามเณรราหุล: พระยส เดิมทีเป็นฤาษีที่มีสาวกจำนวนมาก แต่เมื่อได้ฟังพระธรรมเทศนาจากพระพุทธเจ้า ก็เลื่อมใสและบวชตามพร้อมกับสามเณรราหุล ซึ่งต่อมาได้เป็นพระอรหันต์ทั้งคู่
• พระอัญญาโกณฑัญญะกับพระสุนีดา: พระอัญญาโกณฑัญญะเป็นนายแพทย์พร้อมด้วยภรรยาชื่อนางสุนีดา เมื่อได้พบพระพุทธเจ้าก็รู้สึกเลื่อมใสในพระธรรมคำสอน จึงรับฟังและปฏิบัติตามจนได้ดวงตาเห็นธรรมและบรรลุเป็นพระอรหันต์พร้อมกับนางสุนีดา

เรื่องราวสอนใจจากวันอัฏฐมีบูชา

• ความสำคัญของการฟังธรรม: เรื่องราวของปัญจวัคคีย์สอนให้รู้ว่าการรับฟังพระธรรมคำสอนเป็นสิ่งที่สำคัญมากเพราะสามารถนำมาซึ่งการหลุดพ้นจากทุกข์ได้
• ความอ่อนน้อมและการเคารพ: พระยสเป็นตัวอย่างของบุคคลที่อ่อนน้อมและเคารพในพระธรรมคำสอน จึงได้รับการโปรดจากพระพุทธเจ้าและบรรลุเป็นพระอรหันต์ได้
• ความไม่ยึดมั่นถือมั่น: พระอัญญาโกณฑัญญะและนางสุนีดาละวางความยึดมั่นถือมั่นในอาชีพและชีวิตครอบครัวมาบวชตามพระพุทธเจ้า แสดงให้เห็นว่าการละวางสิ่งที่ยึดถืออยู่เพื่อแสวงหาความจริงเป็นหนทางแห่งความเจริญ

กลยุทธ์เพื่อการปฏิบัติธรรมในวันอัฏฐมีบูชา

• ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน: ก่อนการปฏิบัติธรรมในวันอัฏฐมีบูชา ควรตั้งเป้าหมายให้ชัดเจนว่าจะปฏิบัติอย่างไร และจะได้อะไรจากการปฏิบัติธรรม
• สร้างบรรยากาศที่เหมาะสม: สร้างสภาพแวดล้อมที่เงียบ สงบ และเหมาะแก่การปฏิบัติธรรม โดยอาจจะหาห้องที่เงียบๆ หรือไปปฏิบัติธรรมที่วัดหรือศูนย์ปฏิบัติธรรม
• ใช้เทคนิคการปฏิบัติธรรมที่หลากหลาย: มีเทคนิคการปฏิบัติธรรมมากมายที่สามารถใช้ได้ในวันอัฏฐมีบูชา เช่น การสวดมนต์ การเจริญสติ การทำสมาธิ การเดินจงกรม ฯลฯ
• มีความอดทนและตั้งใจ: การปฏิบัติธรรมต้องใช้เวลาและความอดทน อย่าท้อแท้หากไม่เห็นผลในทันที แต่หมั่นเพียรปฏิบัติเรื่อยๆ จะเห็นผลในที่สุด

ข้อผิดพลาดที่ควรหลีกเลี่ยงในวันอัฏฐมีบูชา

• เน้นพิธีกรรมมากกว่าการปฏิบัติธรรม: บางคนอาจเน้นการทำพิธีกรรมต่างๆ ในวันอัฏฐมีบูชามากกว่าการปฏิบัติธรรม ซึ่งไม่ถูกต้อง เพราะสิ่งสำคัญที่สุดในวันนี้คือการน้อมนำคำสอนของพระพุทธเจ้ามาปฏิบัติ
• ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวันอัฏฐมีบูชา: การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในวันอัฏฐมีบูชาเป็นสิ่งที่ไม่เหมาะสม เพราะจะส่งผลให้จิตใจไม่สงบและไม่เหมาะแก่การปฏิบัติธรรม
• ใช้คำพูดหยาบคายและกระทำความผิดศีล: ในวันอัฏฐมีบูชา ควรใช้คำพูดที่สุภาพ อ่อนโยน และงดเว้นจากการกระทำผิดศีลทั้ง